کنفرانس 2024 Iran Grain : پل ارتباطی بخش خصوصی و دولتی
در پنل روغن و دانه‌های روغنی کنفرانس 2024Iran Grain ، موضوعات حیاتی و تأثیرگذاری در حوزه سیاست‌های دولتی در صنعت روغن و روغن‌کشی مورد بحث و بررسی قرار گرفت. این رویداد به‌عنوان یک بستر مناسب برای تبادل تجربیات، نظرات و دیدگاه‌های کارشناسان و فعالان صنعت، نشان‌دهنده همگرایی و هم‌افزایی بخش‌های خصوصی و دولتی در راستای تأمین امنیت غذایی کشور بود. این کنفرانس، فرصتی بی‌نظیر برای ایجاد گفت‌وگوهای سازنده و همکاری‌های جدید در صنعت غذایی محسوب می‌شود.
ضرورت شفافیت و عدالت در سیاست‌گذاری‌های اقتصادی
امیرحسین افراشته‌پور، مدیرعامل بازرگانی هلدینگ یکپارچه زنجیره‌های ارزش غذایی افرا، به عنوان مدیریت پنل صنعت روغن و دانه‌های روغنی، این پنل را با پرداختن به چالش‌های این صنعت آغاز کرد. وی با تأکید بر حضور مسئولان دولتی به‌عنوان نماد مشارکت مؤثر در تأمین امنیت غذایی کشور، گفت: حضور این مسئولان در این کنفرانس نشان‌دهنده عزم و اراده مشترک برای پیشبرد اهداف ملی در زمینه تأمین و تولید غذا است.
وی بر اهمیت برگزاری این کنفرانس در سطح بین‌المللی تأکید کرد و افزود: تلاش‌های هیئت‌مدیره کنفرانس ایران گرین (iranGrain) به ایجاد فضایی مناسب برای همفکری و تبادل اطلاعات در این صنعت کمک کرده است که این موضوع نه تنها برای فعالان صنعت، بلکه برای کل کشور یک افتخار محسوب می‌شود. افراشته‌پور ادامه داد که این نوع همکاری‌ها می‌تواند به تحکیم بنیان‌های اقتصادی کشور و بهبود وضعیت معیشتی مردم کمک کند.
واکاوی دقیق سیاست‌های دولتی و چالش‌های موجود
افراشته‌پور در ادامه به بررسی سیاست‌های فعلی دولت در صنعت روغن و روغن‌کشی پرداخت و تصریح کرد: در این پنل، سعی داریم به سه محور کلیدی بپردازیم: نخست؛ سهمیه‌بندی در ثبت سفارش‌ها، دوم؛ پروژه خرید تضمینی دانه‌های داخلی و تأثیر آن بر کشاورزان، تولیدکنندگان و مصرف‌کنندگان و سوم؛ تخصیص ارز ترکیبی (ارز ترجیحی و نیمایی) برای واردات روغن.
چالش‌های سهمیه‌بندی: عدم شفافیت و ابهام
وی به چالش‌های موجود در صنعت روغن و روغن‌کشی اشاره کرد و افزود: یکی از بزرگ‌ترین مشکلات صنعت در سال گذشته، موضوع سهمیه‌بندی‌ها بوده است. با وجود اطلاع‌رسانی‌های وزارت صمت و سازمان جهاد کشاورزی، فعالان این صنف هنوز در خصوص نحوه سهمیه‌بندی و محاسبات آن ابهامات زیادی دارند.
این ابهامات، به‌ویژه در شرایطی که نیاز به برنامه‌ریزی بلندمدت برای تأمین و تولید وجود دارد، می‌تواند منجر به ایجاد اختلالاتی جدی در زنجیره تأمین شود. افراشته‌پور تأکید کرد: این عدم شفافیت در سیاست‌های دولت و سیستم، مانع از پیشرفت و رشد پایدار این صنعت شده و نیاز به بازنگری و بهبود در این سیاست‌ها به‌وضوح احساس می‌شود. وی همچنین اشاره کرد که این موضوع نه تنها به تولیدکنندگان، بلکه به کشاورزان و مصرف‌کنندگان نیز آسیب می‌زند.
آینده‌ای روشن برای صنعت روغن و دانه‌های روغنی
افراشته‌پور اذعان داشت که در نهایت، می‌توان نتیجه‌گیری کرد که برای تحقق رشد پایدار و مؤثر در صنعت روغن و دانه‌های روغنی، شفافیت بیشتر و سیاست‌های عادلانه و رقابتی ضروری است. برگزاری چنین نشست‌هایی می‌تواند به ایجاد فضایی برای تبادل نظر، همکاری و یافتن راهکارهای مؤثر در جهت حل چالش‌های موجود کمک کند و در نهایت به تأمین امنیت غذایی کشور کمک شایانی نماید. این هم‌افزایی و تعامل می‌تواند به عنوان یکی از اصول کلیدی در راستای تحقق اهداف بلندمدت اقتصادی و اجتماعی کشور تلقی شود.
با توجه به چالش‌ها و فرصت‌های موجود در صنعت روغن و دانه‌های روغنی، همکاری و تعامل نزدیک‌تر بین دولت و بخش خصوصی می‌تواند به بهبود وضعیت این صنعت و تأمین نیازهای اساسی مردم منجر شود. این مسیر، نه تنها به رشد اقتصادی کمک می‌کند، بلکه باعث افزایش اعتماد عمومی به نظام اقتصادی کشور نیز خواهد شد.
مدیرعامل شرکت کشت و صنعت آرین طعم خزر
سهمیه‌بندی ثبت سفارش‌ها با اعتبارسنجی واردکنندگان تناقض دارد
در ادامه حسن محمدحسین، مدیرعامل شرکت کشت و صنعت آرین طعم خزر در پاسخ به سوال مدیریت پنل صنعت روغن، آقای امیرحسین افراشته‌پور در خصوص سهمیه‌بندی ثبت سفارش‌ها که یکی از چالش های مدیران فعال در بخش خصوصی در این صنعت است، بیان کرد: عمدتاً بیش از ۹۰ درصد از نیاز روغن، نهاده‌های دامی و کالاهای اساسی کشور از طریق واردات از کشورهای برزیل، کانادا، روسیه و اوکراین تأمین می‌شود؛ لذا چنانچه قرار باشد در زمان خاصی و با سهمیه‌بندی محدودی ثبت سفارش کنیم؛ تولیدکننده و تأمین‌کننده بازار ایران نمی‌تواند برنامه منظمی را تنظیم کند. به طور مثال بسیاری از اقلام در شرایط آب‌وهوایی و فصول خاصی برداشت می‌شوند؛ لذا اگر با محدود کردن ثبت سفارش‌ها در زمان‌های مختلف مواجه شویم، نمی‌توانیم تمام نیاز کشور را برطرف کنیم و در بهترین حالت می‌توانیم تنها ۱۰ درصد از روغن خام و دانه‌های روغنی کشور را در داخل تأمین کنیم و واردکنندگان با چالش مواجه می‌شوند.
وی افزود: وقتی شرکت‌های واردکننده اعتبارسنجی شده‌اند؛ دیگر محدودکردن اینکه از این اعتبار در چه فصول و به چه مقدار استفاده کنند، درست نیست و این موضوع، ابزاری محدوده‌کننده برای اداره کردن محسوب می‌شود.
مدیرعامل کارخانه روغن نباتی ناز اصفهان
استراتژی دولت، خودکفایی در تولید دانه‌های روغنی و جایگزینی آن با کنجاله است
حمید زمانی، مدیرعامل کارخانه روغن نباتی ناز اصفهان به سوال بعدی مدیریت پنل روغن پاسخ داد. امیرحسین افراشته‌پور در خصوص سیاست جدید دولت برای خرید تضمینی دانه‌های داخلی از سوی بخش خصوصی، گذری کرد و در واکاوی و آسیب‌شناسی این سیاست‌ها سوالاتی را از مدیر عامل کارخانه روغن نباتی ناز اصفهان پرسید. وی پاسخ داد: صنعت روغن نباتی، به دلیل ارتباط با صنعت دام و طیور و اهمیت روغن در صنعت غذای کشور از حساسیت‌های ویژه‌ای برای دولت برخوردار است. دولت‌ها در این سال‌ها استراتژی‌های مختلفی را در پیش گرفته‌اند و پیش از این نیز خرید تضمینی دانه عنوان شده بود. در حقیقت دولت به دنبال خودکفایی و تأمین نیاز بازار از کشت داخل است و با این سیاست جدید و حمایت از کشاورزان، به دنبال افزایش سطح زیر کشت دانه‌های داخلی است. از سوی دیگر دولت ممنوعیت واردات دانه سویا را وضع کرده است که به نظر بنده، هدف دولت این است که کارخانه‌های روغن‌کشی و کشاورزان را تشویق کند و از یک سو دانه سویا را جایگزین کنجاله کند.
دبیر انجمن چربی‌های خوراکی
واردات فقط ۱۳۰ هزار تن کنجاله سویا در ۵ ماه گذشته!
سیامک ربیعی، دبیر انجمن چربی‌های خوراکی در بخش بعدی این پنل، مخاطب سوال مدیریت پنل روغن بود. امیرحسین افراشته‌پور که خود نیز از فعالان صاحب نام در حوزه تجارت و واردات نهاده‌های دامی است، در خصوص فرآیند تخصیص ارز و سهمیه‌بندی‌ها از دبیر انجمن چربی‌های خوراکی سوال کرد. ربیعی در پاسخ، گفت: سال گذشته بالغ بر ۱۳۰ هزار تن کنجاله وارد کشور شده این در حالی‌ست که در ۵ ماه گذشته امسال حدود ۱ میلیون و ۳۰۰ هزارتن کنجاله وارد کشور شده است.
ربیعی افزود: بنده در جلسه کمیته ارزی، به‌طور صریح اعلام کردم که با این شیوه سیاست‌گذاری برای تخصیص ارز، قطعا در ماه‌های آتی با کمبود روغن در کشور مواجه خواهیم شد.
وی یادآور شد: متاسفانه به دلیل سیاست‌گذاری‌های نادرست، همکاران تولیدکننده برای دریافت سهمیه و تخصیص ارز، باید زمان بسیاری را در وزارت جهاد کشاورزی و بانک مرکزی تلف کنند. از سوی دیگر، به دلیل سیاست‌های نادرست و ساختارهای فکری اشتباه در امر واردات کنجاله، شرکت‌های روغن‌کشی نتوانستند به درستی کار خود را انجام دهند که این امر مشکلات عدیده‌ای را برای تولیدکنندگان این صنعت ایجاد کرده است. علاوه بر این نیز، به دلیل مشکلات فوق، هزینه قابل توجهی به مصرف‌کننده نهایی تحمیل می‌شود.
ربیعی ضمن تاکید بر تسهیل شرایط موجود، از دولت خواست تا به مقوله آموزش به کشاورزان نیز توجه کند تا بار نبود دانش و تخصص در صنعت کشاورزی به دوش تولیدکنندگان حوزه دانه‌های روغنی تحمیل نگردد.
دبیر انجمن روغن کشور مطرح کرد
ایرادات قیمت‌گذاری دستوری در بخش دانه‌های روغنی
علیرضا شریفی، دبیر انجمن روغن کشور به عنوان دیگر پنلیست بخش روغن برای پاسخگویی به سوال امیرحسین افراشته‌پور در خصوص قیمت‌گذاری دستوری در صنعت روغن آماده شد. افراشته‌پور با نگاهی انتقادانه به مقوله قیمت‌گذاری دستوری نظر دبیر انجمن روغن را جویا شد. وی پاسخ داد: تا زمانی که دولت به بازار بی‌اعتماد باشد و به قیمت‌گذاری دستوری اعتماد کند، بی‌تردید با شرایط ایده‌آل فاصله داریم.
وی ادامه داد: تفکر قیمت‌گذاری دستوری، چندین دهه است که در کشور حاکم می‌باشد. این مدل به طور نسبی مناسب است اما با ایراداتی نیز همراه است که در ادامه به برخی از این ایرادات به طور مثال اشاره می‌کنیم: در این مدل، ارز ترکیبی مغایر با مصوبه هیئت وزیران می‌باشد، در این مدل معافیت واردکنندگان تهاتری از خرید داخلی اشتباه است و در این مدل کارشناسی جهاد کشاورزی ضعیف است و نیروی کافی در این بخش ندارد. در نتیجه این مدل ایده‌آل نیست.
شریفی گفت: ایده‌آل، فضای باز کسب و کار و اعتماد به متغیرهای بازار است که آدام اسمیت نیز در دهه‌های گذشته به آن اشاره کرده است و امروز در جهان پیشرفته به آن رسیده‌ایم. اما در فضای محدود فعلی ما تنها می‌توانیم به اینکه چه چیزی بهتر است و یا کمتر بد است، اشاره کنیم. امیدوارم روزی به مکانیزم‌های عرضه و تقاضا و آنچه بازار نشان می‌دهد، اعتماد کنیم. به عنوان مثال یکی از نتایج قیمت‌گذاری دستوری این است که کنجاله نسبت به سال قبل در بازار امسال بیشتر است!
